[ti]zafer[/ti]Jorah Mormont'un İkinci İhaneti

Selamlar,


Bu hafta en sevdiğim konulardan birini masaya yatıracağız; Ejderhaların Dansı 2. Aslında bu konudaki düşüncelerim ve tahminlerim için ayrı bir başlık yapmayı istiyorum ama şimdilik gelecek olan ejderhaların dansı’nda karakterlerden birinin “kaderi” hakkındaki forehsadowinglere değineceğim.


Bildiğiniz gibi Euron'ın tarafı hakkında da bir konum var; onun “ateş” tarafında Dany’nin yanında yer alacağını söyleyerek bir nevi aslında Ejderhaların Dansı 2’deki tarafına değinmiştim, giydiği kılık kıyafet ve benzeri şeylerin de ateş ve kan; siyahlar tarafına gönderme olduğunu daha önceki videolarda, yüzeysel de olsa, belirttim.


Şimdi doğrudan konuya girmeden önce, bilmeyenler için, dans hakkında kısa bir bilgilendirme yapmak istiyorum. Ejderhaların Dansı, Targaryen hanesi içerisindeki ilk iç savaş idi ve Diyar’ı ciddi anlamda karmaşaya sürükleyen ve kana bulayan tramatik bir olaydır. Savaşın sonunda kazanan taraf var demek de çok mümkün görünmemekle birlikte özde Targaryen hanesi tamamen bu savaşı kaybetmiştir çünkü onca ölen Targaryen üyesine ek olarak, ejderhaların sonu gelmiştir. Bu da hanenin gücünü dayandırdığı mekanizmanın ortadan kalkması demekti. Savaş sırasında taraflar ikiye ayrılmıştı; Aegon tarafındaki “yeşiller” ve ablası Rhaenyra’nın yanında olan “siyahlar”


Ateş ve Kan kitabını okurken bazı karakterlerin gerek göz ve saç renginden gerekse devamlı giydiği kıyafetlerden... taraflarının ne olacağı ve olduğuna dair işaretler verilmiş aslında. Martin, geçmiş yıllarda ikinci bir Ejderhaların Dansı’nın olacağına ve bunun bir kitabın konusu olacağını açıklamıştı, zaten kitaplarda da bu yönde işaretler söz konudur.


Şimdi “yeşil” rengin Dany için uğursuz bir renk olduğunu söylemek mümkün. Örneğin Astapor’daki Kraznys, yeşil bir tokar giymişti ve Dany’nin dostu olmadığı hatta Dany gözüyle bakarsak, düşman olduğu aşikardır. Kasap Cleon’un Astapor’u ele geçirip, Dany’nin kurduğu düzeni mahveden kişi olduğu ortada; adam, kıza evlilik teklif edip yeşil terlikler göndermişti. Dany’ye suikast düzenleyen Qarthlılar, silah olarak yeşim taşı kakılmış bir kutu içinde yeşil renkli bir zehirli böcek göndermişlerdi. Yine Meereen’de zehirli çekirgelerle öldürülmek istenmişti. Yeşil ejderha Rhaegal, Martell oğlanını öldürerek, yüksekle ihtimal, Dorne ittifakını başlamadan bitirdi. Galazza Galare, Yeşil Fazilet isimli rahibenin hem unvanı hem göz renkleri “yeşil” ve kadının asıl Harpyia olduğunu düşünüyorum hatta Sandor Clagene bile yeşil bir pelerin ile öne çıkmıştı ki bu adam ateşten nefret ediyor, ileride Dany karşıtı kişilerden biri olması çok yüksek.



Özetle Dans 2’de de yeşiller ve siyahlar olarak iki taraf göreceğiz ve ilkinin aksine bu taraflara “rengini” veren ejderhaların kendi renkler olacak. Dany, halihazırda siyah-kırmızı renkleriyle öne çıkan Drogon’un sürücü oldu ve bu da ilk Dans’ta olduğu gibi Dany’in tarafının da siyahlar olarak ifade edileceğini gösteriyor, haliyle karşı tarafın da “yeşiller” olarak ki elimizde yeşil ejderha Rhaegal var, onu kim sürecekse artık... Elbette Viserion da var, beyaz ejderha... bakarsınız iki değil, üç taraf peydah olur... neyse.

2. Dans’ta da rol alacak kişiler ve onların taraflarına dair bazı işaretler olduğunu dikkat eden okuyucular fark ediyor. Örneğin Tyrion’un bir gözünün yeşil, diğer gözünün siyah olması; onun iki tarafta da yer alacağına çok güçlü bir işaret gibi görünmekte. Moqorro’nun gördüğü vizyonda tüm ejderha türlerini sayıp, hepsinin ortasında hırlayan Tyrion’un arada kalıp, savaşın merkezinde yer alacağını zaten gördük ve öncesinde de yine Dans 2’ye gönderme olduğunu düşündüğüm bir savaş rüyası söz konusuydu, tepede de ejderhalar uçuyordu.


Bu bilginin ışığında Ateş ve Kan kitabını okuyup, Dans kısmına geldiğimde, kilit karakterlerden birinin Dany’nin yanındaki karakterlerden biriyle çok ciddi paralelliğini gördüm. Bu da biraz heyecanlandırdı çünkü yeni bir keşif yapmış gibi hissettim.

Bahsettiğim kişi Jorah Mormont. Dizide, sonuna kadar Dany için savaşan ve ona aşık olan ayımız, onun için de ölmüştü. Biz aynı şeyi kitaplarda da bekliyoruz ve doğrusu ben her zaman onun, sonuna kadar Dany’nin sadık koruyucusu olacağına inanmıştım, adamdaki sadakat öyle görünüyordu ama Ateş ve Kan’ı okuyucunca kafamda yıldırımlar çaktı.


Adam kendisinden epeyce büyüktü, kırkını geçmiş olmalıydı. Saçları dökülmeye başlamıştı ama çok güçlü ve zinde görünüyordu. İpekli ve pamuklu kıyafetler yerine, yün ve deriden yapılmış bir kıyafet giymişti. Koyu yeşil tuniğinin göğsüne iki ayağı üstünde duran siyah bir ayı figürü işlenmişti.


Bu Dany'nin Jorah ile ilk karşılaşmasıydı. Daha sonra kızın yanında kaldı ve bir af karşılığında Varys'e olan biten her şeyi haber etti. Zamanla Jorah, onu sevdiği için onu korumaya çalışsa da Qarth şehrinde bile Varys'e rapor vermeye devam etti. Bundan sonra durmuştu ama bu Dany için acı verici bir ihanetti. Jorah'ı sürgüne gönderdi ve Ölümsüzlerin Evinde öğrendiği göreceği üç ihanetten (aşk) biri olduğuna karar verdi.



Jorah'ın ihanetinin aşk mı, altın mı yoksa kan ihaneti mi olduğuna siz karar verin ama ben buna farklı bir şekilde yaklaşacağım.



Kehanet geleceği önceden bildirir, geçmişi anlatmaz. Dany daha sonra Jorah'ın casusluk faaliyetlerini duymuş olmasına rağmen, bu eylemin uyarılardan önce gerçekleşmeye başlaması önemlidir. Yani, Mirri'nin eyleminin üç ihanette olduğunu kabul edemeyeceğimiz gibi, Jorah'ın ihanetini de kabul edemeyiz. Mirri ve Jorah'ın eylemleri birbirine paralel olarak gerçekleşti ve Dany, birinin eyleminin diğerinin eyleminden çok sonra farkına vardı, hepsi bu. Bunu aşka ihanet olarak göremeyiz. Unutmayın ki Ölümsüzler, olanları değil, olacakları söyledi. Bu yüzden geçmişe değil gelecekte ne olduğuna bakmak gerekir.


Jorah'ın casus olması bu ihanetlerden biri değil, ancak Jorah yine de ihanet edecek. Ondan gelen bir ihanet gerçekten de “aşk” ihaneti olabilir(yahut misal kan ihaneti). Genellikle Dany'nin aşık olacağı kişiden bir ihanet görmeyi bekledik ve bu hala doğru olabilir; bu ihanet, Dany’nin aşık olduğu (Daario) veya Dany’e aşık olan birinden gelebilir. Jorah "Seni seviyorum" dediğinde, Dany bunun "aşka ihanet" olduğunu düşündü. Nitekim, sadece Dany'nin birisine aşık olması değil, aynı zamanda ona aşık olan birinin de ihanet olasılığı dikkate alınmalıdır. Devam.


Jorah, Dany'ye ihanet edebilir mi?



Jorah'ın aşık olduktan ve sürgünden sonra Dany'ye dönme umutlarını okuduktan sonra, bu adamın sonuna kadar onunla kalacağını varsaydık çünkü sarsılmaz bir sadakat imajı sergiliyordu. Elbette hala öyle düşünüyorum ama Ateş ve Kan kitabını okuduğumda, fark ettiğim şeyle birlikte ciddi bir tehdit de fark ettim. Ben onu sorguladım. Bu nedenle, ihanet olasılığının neredeyse birbirine yakın olduğunu düşünüyorum. En azından benim için - şimdilik -% 50 /% 50

En beklenmedik kişiden bir hareket, GRRM'nin yazma tarzıyla zaten eşleşiyor. Jorah'ın aşık olduğu zamanlarda onun hakkında raporlar yolladığını unutmayın, hem de bunun bir ihanet olduğunu bilmesine rağmen. Peki neden? Basit. Ev için. Jorah, Dany'ye "ev" için ihanet edebilecek biri. Bunu gördük. Bunu zaten yaptı. Bunu sunu söyledi. Gelecekte, Jorah'ın kalbi hem ev hem de Dany için ikiye bölünebilir. Bu da Martin’in yazmayı sevdiğini söylediği şey; insanların kalbinin ikiye ayrılıp savaştığı şeyler üzerine yazmak daha güzel. Zaten hemen hemen her karakterin böyle seçim yapmaları gereken anlar yaşadığını okuduk; örneğin Jon’un yeminleri ve hayatta en sevdiği kişi Arya Stark’ı kurtarmak arasında kalması ve bu seçim anıyla yaşadığı iç çatışma gibi... ve ileride de böyle iç çatışmaları okumaya devam edeceğiz.



Jorah'ın neden ihanet edebileceğini düşünüyorum?


İlk sebep “yeşil” uğursuzluğu... Sonrası da Ölümsüzler Evin’deki uyarı...


Yeşilin Dany için anlamını tekrar etmeyeceğim, en başta bahsettim. Jorah’ı gördüğünde yaptığı betimlemeyi gördük; Koyu yeşil tuniğinin göğsüne iki ayağı üstünde duran siyah bir ayı figürü işlenmişti. Yani Mormont hanesinin arması ve renkleri; siyah ve yeşil renklerini kapsıyor. Evet, daha önce Dany’ye bir ihaneti oldu, yani hâlihazırda zararı dokunmuş gibi görünse de Ölümsüzler Ev’inde haber edilen ihanetlerin, Dany için gerçek manada “yıkıcı” ve “zarar verici” ihanetler olacağını göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Jorah’ın ihaneti Dany için can yakıcı olsa da yıkıcı ve ciddi manada zarar veren bir şey değildi, zaten Dany’nin Jorah’ı en başta affetmeye niyet etmesi de bu söylediğime işaret, elbette biz kuzeyliler gururlu ve çat çat konuşan tipler olduğumuz için, Mormont’un konuşma tarzı Dany’yi iyice öfkelendirdi ve haliyle ayıyı sürgün etti.



İşte geldik beni Jorah’ın ihanet etme olasılığının oldukça yüksek olduğuna düşünmeme iten kişiye... Criston Cole. Ejderhaların Dansı’nda Kral Muhafızı Lord Kumandan’ı ve eskiden prenses Rhaenyra’nın da korumasıydı. Criston’ın yaşamı ve Jorah’ın yaşamı ciddi paralellikler içermekte ve Cole da aynı Jorah gibi siyah-yeşil renklerle betimlenen bir karakter.


Cole, turnuvalardan birinde boy göstermiş ve o zaman daha çocuk olan prensesin uğur mendili ile şampiyon olup, göze girmiş bir şövalyedir. Cole, prensesinden şampiyonudur, onu aşk ve güzellik kraliçesi ilan eder. O günden sonra adam, prensesin özel koruması olarak sürekli bir şekilde yanındaydı ve sadakatle hizmet etti. Prenses de adama çok düşkündü. Zaman içinde yer açıldığında Kral Muhafızlarından biri oldu. Ayrıntılı net bilgimiz yok ama prenses ve şövalye arasında “aşk” skandalı var; ikisinin aşık olduğu ama sonra aralarının açıldığını söyleyen de var, Cole’un aşkının karşılıksız olduğunu söyleyen de var. Sebep ne olursa olsun Cole, sadakatle hizmet ettiği prensesine kin güden biri haline gelir ve siyahların karşısına geçerek yeşiller tarafında Aegon’ın yanında savaş verir. Bu sırada kendisi Kral Muhafızları Lord Kumandanı olmuştur. Cole’un fiziksel betimlemesi de bu taraf değişikliğine işaret niteliği taşıyor. SİYAH saçları ve SOLUK YEŞİL gözleri vardı... hatta yaverliğini Donddarionların kalesi olan Blackhaven yani Siyah Cennet’te yapmıştır.


Şimdi gelelim Jorah’ın hayatına. Dikkatli bakarsak Jorah için de benzer bir hikaye görmek mümkün.

Jorah, Ayı Adası Lordu olarak Greyjoy İsyanında başarı gösterdiği için kral tarafından “şövalye” ilan edilmiştir ve zafer için düzenlenen turnuvada Dany’e benzeyen Hightower kadınına aşık olmuş, onun uğur mendilini alarak şampiyon olmuş ve onu aşk ve güzellik kraliçe ilan etmiştir. Bu kısım Cole ile birebir aynı görünüyor. Sonrasında kadınla evlenir ve evine döner ama mutluluk kısa sürer, kadının talepleri bitmek bilmez ve fakir bir ada olduğu için Mormont, köle kaçakçılığı yaparak karısına para sağlamaya çalışır. Lord Stark bunu öğrenince kellesini almak için yola çıkar ama Mormont ve eşi çoktan kaçmıştır. Jorah, karısının onu aldattığını öğrenir ve aşkı nefrete dönüşür ve af vaadi karşılığında Dany ve Viserys hakkında tahta bilgi gönderir.



Bu alıntı bize bir iki önemli gerçeği ortaya koyuyor; ilki karısının görünüş olarak Dany’e benziyor... muhtemelen Jorah’ın Dany’e aşık olma sebebi tam da bu... Özünde aşık olduğu karısına benzemesi... Sonuçta insan, sevdiği kişiyi başkalarında görmeye eğilimlidir. Bir diğer gerçek ise Jorah’ın ne kadar aşık ise o derece aşık olduğu kişiden nefret edebilecek biri olması. Karısını seviyor ama bu sevgi, nefrete dönüşmüştü çünkü karısı bu sevgisine değer vermeyip, ihanet etmişti... birini ne kadar severseniz o kadar da nefret eder hale gelirsiniz.


Sonuç olarak iki adam da (daha sonra kraliçe olacak olan) bir Targaryen prensesine aşık oluyor ama ikisi de reddediliyor, en azından Cole için söylenen hikayelerden biri buydu. İki karakter de bu prenseslerin yeminli kalkanı oluyor, koruyor. İki karakter de daha sonra Kral/Kraliçe Muhafızı oluyor hatta ikisi de Lord Kumandanlığa yükseliyor. İki karakter de siyah ve yeşil betimlemesi ile öne çıkıyor; ilk zamanlarda “siyahlar” tarafında kraliçelerinin yanında yer alıyor ve daha sonra bir düşmanlık araya giriyor ve Cole, yeşiller tarafına geçiyor. Aynı şeyin Jorah’a da olabileceğini düşünmekteyim. Bu ana kadar hemen hemen her şey aynı ilerlemiyor mu?


Peki, ihanetin sebebi ne olabilir?


Kraliçesini bu kadar seven ve bu kadar sadık olan bir adam, ne gerekçe ile ona düşmanlık besler ya da bir sebeple ona ihanet etmek zorunda kalabilir? Jorah’ın illa nefret beslemesi gerektiğini düşünmüyorum açıkçası, sadece taraf seçmesi gereken bir an geldiğinde doğru olan tarafın Dany’nin karşısı olduğuna karar vermesi gibi bir durum da olabilir ama biz tüm olasılıklara bakalım.


Jorah da aynı Cole gibi aşkına karşılık bulamadığı (ya da ihanete uğradığını düşündüğü) için Dany’e kin bağlayıp, “senin için bu kadar şey yaptım, senin bana yaptığına bak!” diye öfkelenip, taraf değiştirebilir. Aslında ilk ihanetin ortaya çıktığında Dany ile olan konuşma şekline bakarsak bu olası bir bakış açısı olabilir... Jorah “senin için bunu bunu yaptım, beni affetmek zorundasın” tarzı bir tavır sergilemişti, yani resmen aşkına karşılık verilmese bile yaptıklarına minnet ve saygı duyulmadığını düşündüğünde, öfkelenen bir ayımız var. Buna sebep olabilecek şeyler konusunda sayısız fikir üretebiliriz ama hiçbirine burada değinmek istemiyorum, konu uzar.


Benim çok daha olası gördüğüm sebep ise “ev”...

Jorah en başta ev için Dany’nin arkasından iş çevirmişti hatta Dany, en başta Jorah’a evini geri alacağı sözünü verseydi, aynı şeyi yapar mıydı diye merak etmişti. Gerçi o ev ve aile, Jorah’a karşı öfkeli ve dışlamış ama sonuçta aile dediğin şey, atsan atılmaz, satsan satılmaz. Dany’nin ileride kuzeyliler ve Starklar ile çok da iyi ilişkiler içerisine gireceğini düşünmüyorum, bu yüzden olası bir karşı karşıya gelme durumunda Starklara çok bağlı olan Mormont ailesi de kuzeyin geri kalanı gibi tehdit altında kalacaktır ve Jorah, kuzeyin ama en önemlisi ailesinin bu şekilde tehdit altına girmesine kayıtsız kalacak biri değil kanımca. Ne kadar seversen sev herkesin bir sınırı vardır. Yani Dany’den beklediğimiz daha karanlık bir karakter gelişimi ve kabul edilemez eylemlere imza atma gibi olası şeyleri de göz önünde bulundurursak birçok şeyin üst üste binebileceğini düşünmekteyim.


Dany’nin ileride Zalim Maegor gibi anılacağı fikrindeyim çünkü ilk kitapta Dany, “Ben Aegon’un ve Maegor’un kanıyım...” diyerek buna işaret vermiş kanımca. Onca iyi kral varken niye Maegor’u seçiyor ki? Ben seçmezdim. Adamın hükümdarlığında yaptıkları ve sonu da ortada. Dany ise Aegon gibi fetihler yaptı ve fatih oldu ve ileride muhtemelen Maegor’a dönüşecek. Bununla ilgili bir diğer işaret de yine Ateş ve Kan kitabından...

Dany’nin ilk Dans’ın kraliçesinin yolundan ilerleyeceği aşikar... Siyahların kraliçesi de ilk başta halk ve çevresi tarafından çok sevilen ve övülen biriydi ama taht kavgasına girdikten sonra değişti ve Kral’ın Şehri’ni ele geçirdiği o kısa süre boyunca halk, ondan öyle bezdi ki onu “Maegor’un Memeli Hali” ismini taktı ve bu bir deyim oldu halk arasında. Maegor gibi şeyler yapmadı gerçi ama halk, yine de bezmişti... Tyrion, Dany için Aegon’un Memeli Hali demişti ayrıca... Dany ikisi de olacak.


Kısacası Jorah’ın ileride Dany’e ihanet edecek üç kişiden biri olacağını öngörmekteyim ve bu “aşk” ihaneti kısmını karşılayacak gibi(yahut kan).

Konumuz burada sona eriyor, okuduğunuz için teşekkür ederim. Eğer bu konuyu video olarak dinlemek isterseniz...